Büyük millet olmanın temel unsuru kültür ve sanattır. Kültür ve sanatı geliştirmek, güçlü sanat adamları yetiştirmekle olur. Her şehir ve kasaba böyle önemli kişilere sahip olmak ve onları kendine mâl etmek ister.
Cide’nin Rıfat Ilgaz’la, Gönen’in Ömer Seyfettin’le, Kayseri’nin Mimar Sinan’la, Konya’nın Mevlana ile anıldığı gibi
İnebolu bu açıdan şanslı bir kasabadır. Çocuklukları İnebolu’da geçen üç değerli kültür insanına sahiptir
1 -Oğuz Atay: Babası Cemil Bey İnebolu Müddeiumumisi (Cumhuriyet Savcısı) dir. Annesi Muazzez Hanım öğretmendir. İnebolu’da evlenirler.1934 yılında (sonraki yıllarda Ebe Hanife’nin oturduğu evde) dünyaya gelir. Beş sene sonra aile Ankara’ya gider
2 -Ömer Seyfettin : 1884 yılında Gönen’de doğar. Annesi Fatma hanımdır. Babası Yüzbaşı Ömer’in 1891 yılında Askerlik Şubesi Başkanlığına tayini çıkması nedeniyle İnebolu’ya gelirler. Ömer Seyfettin 7 yaşındadır. Eğitimine İnebolu’da devam eder. Bir yıl sonra babasının Ayancığa tayini çıkar .
3 -Orhan Şaik Gökyay: 1902 yılında İnebolu’da Şube yanındaki ahşap bir evde doğar. Mehmet Cevdet efendi ile Şefika hanımın 5 çocuğundan biridir Babası edebiyat öğretmenidir. İnebolu sokaklarında oynar, havasını teneffüs eder, suyunu içer ve kültürünün ilk nüvelerini hafızasına almaya başlar.
Dört yaşından sonra Kastamonu’ya taşınırlar. Hayat devam eder Türk Dili ve Edebiyatı hocası olur. 70 yıl öğretmenlik yapar. 61 şiir, 24 makale, 175 inceleme eleştiri yazısı, 21 telif kitabı, 6 tercüme eseri, 114 ansiklopedi yazısı yazar. 1994 yılında 92 yaşında vefat eder.
Milli konularda hassastır. Vatanını milletini bayrağını çok sever. Osmanlıcaya vakıftır, eski yazıyı çok güzel okur, kültürümüzün doğru öğrenilmesi için çaba gösterir. Halka hiçbir zaman tepeden bakmaz, iç içe bir hayatı tercih eder. Gerektiğin de tabutluklar da yatar
Bir kelimenin peşine haftalarca düşer. Kılı kırk yarar. Destursuz bağa girenler kitabında da işini düzgün yapmayanları eleştirir. Murat Bardakçı ölümünden sonra : “Destursuz bağa girenlerde, elinde sopayla sayfalar arasında kovaladığı edebiyat tarihçileri artık rahat yüzü görebilirler” der.
Manevi oğlu Kudret Ünal’da: Yazdıklarında ciddi hata yapanlar için,”niçin dikkat etmezler, birbirinden beter yanlışlar yaparlar , işte ben bunlara çok kızıyorum” derdi. Bize de böyle yanlışları yapmayalım diye şu özdeyişi yazdırırdı.
Bilmez ki sorsun
Sormaz ki bilsin
Bilse sorardı
Sorsa bilirdi.
İstiklal Marşından sonra en çok ezberlenen şiir Bu Vatan Kimin’ dir. Doğu illerinde müfettişilik yaparken arabasına aldığı 10 yaşlarındaki bir çocuğun bildiği tek şiiri (Bu Vatan Kimin) sonuna kadar ezbere okuması onu çok duygulandırır.
Orhan Şaik Gökyay ile benim de bir okul anım var. Her ne hikmetse edebiyata meraklı olmadığımdan şairdir şiirdir pek bilmem. Nasıl olduysa lise yıllarında bir tek şiir ezberlediğimi hatırlıyorum. İnebolu Lisesinde 1972 yılında edebiyat öğretmenimiz Nezahat Çopuroğlu öğretmiş olsa gerek. Bu Vatan Kimin.
Fransızca dersleri hep sıkıntılı geçerdi. Aydın Yıldız sözlü defterini cebinden çıkarır, açar, numaraları gözden geçirirken herkesi süzer, zayıf olanı arardı. Neredeyse bir kaç kişi hariç sınıfın bir çoğu tam siper önüne eğilir bu taaarruzu savuşturup radara yakalanmak istemezdi. 737 tahtaya kalk. Hoca sorar cevap yok. Bir sonraki kalkar cevap yok, bir sonraki derken tahtada 8- 10 kişi tek ayak üzerinde dizilir. Mutlaka azar yerdik.
Teneffüs zili çalar sıkıntımızı deşarj etmek için mizah üretirdik. Anlaşılan o ara Bu Vatan Kimin şiirini yeni öğrenmişiz. M. Sururi Özdemir ile:
Bu Okul Kimin?.
Bu Okul tahtanın kara bağrında
Sıra dağlar gibi duranlarındır
Bir kaç not uğruna
Tek ayak üstünde bekleyenlerindir.
AHDE VEFA
2008 Yılında Kaymakam İlhan Karakoyun zamanında anma proğramı düzenlenmiş ve konuşmacılar davet edilmişti. Katkı verenler:
İlhan Karakoyun, İnebolu Kaymakamı
İdris Güleç, Belediye Başkanı
Mustafa Fakazlı, Belediye Meclis üyesi
Davut Yılmazer, Sağlık Meslek Lisesi Okul müdürü
Musa Kaya, Anadolu Lisesi Edebiyat öğretmeni
H. Murat Eroğlu, Atatürk İlköğretim okulu Türkçe Öğretmeni.
Nedim Ayhan, M. Bülent Özyürük İlköğretim Okulu Türkçe Öğretmeni
Yahya Yıldız, Anadolu Lisesi Edebiyat Öğretmeni
Burhan Karagöz, ATL, DAML, ve EML Edebiyat Öğretmeni.
Konuşmacı olarak Mustafa Eski ve Manevi oğlu Kudret Ünal
2008 yılında bir sokağa Orhan Şaik Gökyay ismi verilmesi Belediye Başkanı İdris Güleç başkanlığında, bulunduğum Belediye Meclisi tarafından karar altına alınmış, uygulama bir sonraki Belediye Başkanı Engin Uzuner zamanında meclis üyesi Bülent Yağcıoğlu’nun da katkılarıyla Büstün ve sokağın açılışı yapılmıştır.
Aradan geçen 13 yıl sonra tekrar bir anma programı geçtiğimiz günlerde gerçekleştirildi. Bu anma programını daha sonra yazacağım. Sahip olduğumuz değerlerin anılması ve onların gelecek kuşaklara anlatılıp aktarılması boynumuzun borcudur. Gençlerimizi kültürümüzü merak edip “sormaya” davet ediyorum. Saygılarımla.
Mustafa Sıtkı FAKAZLI
Diş Hekimi-Yerel Tarih Araştırmacısı
| Bu haber 4840 defa okunmuştur.
